DANE
   HISTORIA
   LUDZIE
   JĘZYK
   KUCHNIA
   TURYSTYKA
   KSIĄŻKI
   FAQ
   SONDA
   INNE STRONY
   WIADOMOŚCI
   ARTYKUŁY
   KAWIARENKA
INNE
   O AUTORZE
 

i

zapraszają na

Przegląd Kina Islandzkiego

organizowany we współpracy z

Islandia – piękny, tajemniczy oraz pełen sprzeczności kraj na obrzeżach świata, jednak zaliczany do Europy. Mimo bogatej i odrębnej tradycji kulturowej, zadebiutował w kinie stosunkowo późno, gdyż pierwszy pełnometrażowy film rodzimej produkcji mieszkańcy wyspy mogli oglądać dopiero w 1949 roku. Jest ich zaledwie 280 tysięcy, mają do dyspozycji 23 kina. Aż do lat 70. XX wieku przemysł filmowy Islandii właściwie nie istniał, a szerokiemu światu dane było o nim usłyszeć zaledwie kilkanaście lat temu, za sprawą nominowanego do Oscara, hojnie nagradzanego na międzynarodowych festiwalach, filmu Fridrika Thora Fridrikssona Dzieci przyrody (Börn náttúrunnar, 1991).

Od tego momentu, przez całą dekadę Fridriksson był niepodważalnym liderem islandzkiej twórczości filmowej, nie tylko zdobywając liczne nagrody, lecz także aktywnie angażując się w lokalną produkcję wraz z założoną przez siebie firmą Icelandic Film Corporation. Ten samouk filmowego fachu, założyciel pierwszego na wyspie czasopisma poświęconego kinu oraz współtwórca Festiwalu Filmowego w Reykjaviku pozostał do dziś najbardziej docenianym islandzkim reżyserem. Przeglądowi Kina Islandzkiego na Plus Camerimage 2009 towarzyszyć będzie retrospektywa jego twórczości.

U progu XXI wieku rozpoczął się złoty wiek dla kinematografii Islandii. Rok 2000 przyniósł kultowy dziś 101 Reykjavik (reż. Baltasar Kormakur), prezentujący żywy obraz współczesnej Islandii w dobie globalizacji, a jednocześnie traktujący z ironią tradycyjne motywy rodzimej twórczości filmowej i literackiej. Kolejne lata zaowocowały wieloma ciepło przyjętymi dziełami młodych reżyserów, takich jak Noi Albinoi Dagura Kari, Dzieci (Börn, 2006) i Rodzice (Foreldrar, 2007) Ragnara Bragasona, czy Bagno (Mýrin, 2007) i Białonocne wesele (Brúðguminn, 2008) Baltasara Kormakura. Wszystkie te filmy będzie można zobaczyć w ramach Przeglądu Kina Islandzkiego. 

Obecne bogactwo, międzynarodowe uznanie i dynamiczny rozwój tej kinematografii, wyrosły na gruncie młodej tradycji filmowej, do której współcześni twórcy mogą nawiązywać i z którą polemizują, często pracując ramię w ramię z żywymi legendami islandzkiego kina. Warto przyjrzeć się dotychczasowym dokonaniom tej kinematografii w momencie, gdy najbardziej obiecujący reżyserzy Islandii szukają swego miejsca w Hollywood. 

101 REYKJAVIK

reżyser: Baltasar Kormakur
autor zdjęć: Peter Steuger
rok: 2000

Bezrobotny trzydziestolatek Hlynur nadal mieszka z matką, a dni spędza na piciu, oglądaniu filmów pornograficznych i surfowaniu po sieci. Na święta Bożego Narodzenia do ich domu wprowadza się nauczycielka flamenco jego matki, Lola. Podczas nieobecności matki Hlynur odkrywa, że Lola jest lesbijką, a jednak Nowy Rok spędza z nią w łóżku. Wkrótce dociera do niego, że Lola dzieli z matką nie tylko dom. Ostatecznie, Hlynur będzie musiał znaleźć swoje miejsce w tej układance i wyzbyć się nieco egoizmu. 

DZIECI (Börn)

reżyser: Ragnar Bragason
autor zdjęć: Bergsteinn Bjorgulfsson
rok: 2006

Losy trójki bohaterów – przestępcy, schizofrenika oraz samotnej matki z czwórką dzieci – splatają się w pełną napięcia symfonię zdrady i odkupienia. Karaitas walczy ze swoim byłym mężem o opiekę nad dziećmi. Garðar, który stara się odciąć od swojej kryminalnej przeszłości, postanawia ponownie nawiązać więź ze swoim synem. Ale nie zdaje sobie sprawy, jak trudno będzie mu dokonać wszystkich zmian. Film jest pierwszą częścią dyptyku wyreżyserowanego przez Ragnara Bragasona, skupiającego się na najsłabszych jednostkach społeczeństwa. 

BAGNO (Mýrin)

reżyser: Baltasar Kormakur
autor zdjęć: Bergsteinn Björgúlfsson
rok: 2006

Starszy mężczyzna zostaje znaleziony zamordowany w mieszkaniu w suterenie. Inspektor Erlendur wraz z jego wydziałem prowadzą śledztwo bez większych sukcesów. Na trop naprowadza ich zdjęcie grobu młodej dziewczyny. Okazuje się, że ofiara była wiele lat temu oskarżona o popełnienie strasznych zbrodni, za które nie została skazana. Czy to przeszłość staruszka powróciła by go unicestwić? Kiedy Erlendur ponownie otwiera sprawę, podążając szlakiem ekspertyz sądowych, odkrywa tajemnice gorsze niż zabicie pojedyńczego człowieka, które mają związek z genetycznym rodowodem całego kraju. 

NOI ALBINOI

reżyser: Dagur Kari
autor zdjęć: Rasmus Videbæk
rok: 2003

Siedemnastoletni Noi ze swoją ekscentryczną babką mieszka w małej odludnej miejscowości . Chłopak dryfuje poprzez życie wiedzione nad odległym fiordem, który zimą jest całkowicie odcięty od świata poprzez pasmo gór przykrytych grubą warstwą śniegu. Noi marzy by uciec z tego więzienia. Chciałby by towarzyszyła mu Iris, dziewczyna, która pracuje na stacji benzynowej. Jego niezdarne próby ucieczki donikąd go nie prowadzą. Wszystko zaczyna wymykać się z pod kontroli.

RODZICE (Foreldrar)

reżyser: Ragnar Bragason
autor zdjęć: Bergsveinn Bjorgulfsson
rok: 2007

Rodzice to druga po filmie Dzieci niezależna część dyptyku w reżyserii Ragnara Bragasona. Oba filmy zostały zrealizowane we współpracy z grupą teatralną Vesturport przy użyciu metod improwizacji stosowanych przez takich reżyserów, jak Mike Leigh czy John Cassavetes. Jest to pozbawione sentymentów dramatyczne studium rodzicielstwa, prowadzącego zarówno do spełnienia i samopoznania, jak i pełnego cierpienia.

BIAŁONOCNE WESELE (Brúðguminn)

reżyser: Baltasar Kormakur
autor zdjęć: Bergsteinn Björgúlfsson
rok: 2008

Jon, nauczyciel w średnim wieku, ma właśnie po raz drugi się ożenić z dziewczyną o połowę od niego młodszą. Ich małżeństwu są przeciwni nie tylko jego przyszli teściowie. Kiedy na wyspę, na której ma odbyć się ślub, przybywają już pierwsi goście, pan młody zaczyna się wahać. W myślach cofa się do momentu sprzed roku, gdy przyprowadził się na tę wyspę ze swoją pierwszą żoną. Akcja filmu rozgrywa się we współczesnych realiach Islandii, ale jego bohaterowie są owocem inspiracji sztuką Antona Czechowa, Iwanow. 

ANIOŁY ŚWIATA (Englar alheimsins)

reżyser: Friðrik Þór Friðriksson

autor zdjęć: Harald Paulgaard
rok: 2000

Film jest portretem schizofrenika Paula i początkowo ukazuje go z jego rodziną, przyjaciółmi z dzieciństwa oraz dziewczyną, którą kocha. Następnie opowieść podąża za Paulem do szpitala psychiatrycznego, gdzie towarzyszą mu barwni kompani: Óli Beatle, który wierzy, że napisał teksty do wszystkich piosenek zespołu The Beatles, a następnie telepatycznie wysłał je członkom kapeli, wyrafinowany erudyta Viktor, który niekiedy przeistacza się w Hitlera oraz Peter, współlokator Paula, którego choroba ujawniła się pod wpływem narkotyków, a któremu wydaje się, że jest autorem doktoratu o Schillerze na chińskim uniwersytecie. 

DZIECI PRZYRODY (Börn náttúrunnar)

reżyser: Friðrik Þór Friðriksson

autor zdjęć: Ari Kristinsson
rok: 1991

 

Starszy mężczyzna, który do tej pory mieszkał samotnie na wsi, postanawia porzucić ziemię i przenieść się do miasta. Nie mogąc znaleźć dla siebie miejsca, ostatecznie przenosi się do domu starców. Tam spotyka dawną miłość, której marzeniem jest by zostać pochowaną na opustoszałej od lat farmie, gdzie się wychowywała. Pewnej nocy para postanawia uciec w poszukiwaniu przygody.

CHŁODNA GORĄCZKA (Á köldum klaka)

 

reżyser: Friðrik Þór Friðriksson

autor zdjęć: Ari Kristinsson
rok: 1995

Hirata rezygnuje ze swoich wakacji na Hawajach, kiedy dziadek przypomina mu o obowiązku wobec jego rodziców, którzy siedem lat wcześniej zginęli w wypadku na Islandii. Według japońskiej tradycji ich dusze nie zaznają spokoju , dopóki nie zostaną odprawione stosowne obrządki. Dlatego Hirata wyrusza w podróż, by odnaleźć rzekę, w której zginęli rodzice. Po drodze napotyka na przeciwności losu, znajduje się w trudnych sytuacjach, spotyka dziwnych ludzi z krainy ognia i lodu. Jest to islandzko-japoński film drogi, w którym Fridrik Thor Fridriksson napełnia surowy krajobraz swojej ojczyzny niezwykłym pięknem. 

DIABELSKA WYSPA (Djöflaeyjan)

reżyser: Friðrik Þór Friðriksson

autor zdjęć: Ari Kristinsson
rok: 1996

 

Akcja Diabelskiej wyspy rozgrywa się w powojennym Reykjaviku. Bunkry, będące schronieniem dla setek ubogich rodzin napływających do stolicy są śladami brytyjskiej i amerykańskiej okupacji. Film opowiada historię codziennych zmagań ludzi żyjących w schronach, którym w ciężkich czasach przytrafiają się również zabawne sytuacje. 

SOKOŁY (Fálkar)

reżyser: Friðrik Þór Friðriksson
autor zdjęć: Harald Paulgaard
rok: 2002

Simon jest tajemniczym mężczyzną z przeszłością, który powraca do Islandii z zamiarem zakończenia nędznego żywota. Zanim jednak mu się to uda, pozna młodą kobietę Dúę, którą podejrzewa o to, że może być jego córką. Gdy dziewczyna ma kłopoty z policją, Simon porzuca myśli o śmierci i postanawia jej pomóc. Razem wyjeżdżają do Hamburga, przemycając przy tym to, co dawniej było najważniejszym towarem eksportowym Wikingów - islandzkiego sokoła... 

FILMOWE DNI (Biodagar)

reżyser: Friðrik Þór Friðriksson
autor zdjęć: Ari Kristinsson
rok: 1994

Dowcipna opowieść o Thomasie, dorastającym chłopcu, który odkrywa rosyjskich szpiegów, duchy Islandii, Roya Rogersa, film The Crawling Hand, Adolfa Hitlera, pustelników żywiących się baraniną, amerykańską armię, Jezusa Chrystusa, jedyną hollywoodzka gwiazdę na Islandii, wspaniałych gawędziarzy oraz pogrzeby. 

NICELAND (Næsland)

reżyser: Friðrik Þór Friðriksson
autor zdjęć: Morten Søborg
year: 2004

Jed i Chloe to para upośledzonych umysłowo dwudziestolatków. Kiedy Jed przypadkowo przyczynia się do śmierci ukochanego kota Chloe, dziewczyna traci chęć do życia. Przekonany, że będzie w stanie odnaleźć nowy sens istnienia by ocalić Chloe, Jed postanawia tego sensu poszukać.

 

Plus Camerimage 2009

8 listopada 2009