Stroje dawnych Islandczyków 

Jak ubierali się Islandczycy w XVIII w.? Islandia leżąca na uboczu Europy nie miała wiele kontaktów z innymi państwami, jeżeli już to przez Danię, do której należała. Ta izolacja wpłynęła również na ich sposób ubierania się. Na wyspie panowała bieda, hodowcy owiec i rybacy mieszkali w prymitywnych domach krytych darnią. Ubrania ich były przystosowane do tutejszego klimatu, męskie bardzo skromne, kobiece nieco ozdobne. Jak wynika jednak z relacji podróżników na Islandię spotkać można było również dość okazałe stroje kobiece. W książce Eggert Ólafsson’s Travels z roku 1772 znajduje się rysunek zamożnej wieśniaczki (poniżej) oraz młodej damy z kręgów rządzących (obok).

Charakterystycznym elementem obu strojów jest paradne nakrycie głowy. Ciekawe, że podobne kapelusze z zawijanym wierzchem lub wysokim rondem można zauważyć też w późniejszych publikacjach. W książce W. J. Hookera, Journal of a Tour in Iceland, wydanej w Londynie w 1811 r., widzimy ilustrację przedstawiającą grupę Islandczyków. Mężczyźni są ubrani prosto, za to kobiety mają fantazyjne nakrycia głowy, zaznaczone biusty; nawet dziecko ma okazałe ubranie (poniżej).

Bogate stroje kobiet można zauważyć również na ilustracji w książce Paula Gaimarda Voyage en Islande et au Groenland z 1842 r (rysunek obok).

Zapewne jednak takie stroje, jak na zamieszczonych rysunkach, były rzadkie lub ubierane tylko przy szczególnych okazjach. W drugiej połowie XIX w. nastąpiły radykalne zmiany w modzie islandzkiej za sprawą Sigurða Guðmundssona, który zaprojektował nowe islandzkie stroje ludowe. Wiele rodzin przechowuje dawne unikalne stroje jako rodowe pamiątki.

Stefan Ziętowski

Ilustracje są dostępne w Biuletynie Islandia numer 4/2001 wydawany przez Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Islandzkiej.